केही शब्द यस्ता छन । जसको ब्यख्या गरिराख्नु पर्दैन । गुन्डा , चोर , डाका , ज्यानमारा , गजडिया , ठग , एडिक , भ्रष्टाचारी , रास्टघाती आदी । हाम्रो समाजमा यस्ता नराम्रा परिभाषा बोकेका शब्दहरु धेरै छन । यो शब्दहरु कसैले तपाईलाई भन्छ भने तुरुन्तै त्यसको अर्थ बुझ्न खासै गारो पनि लाग्दैन ।
यी शब्दहरुका अर्थ नराम्रा भएता पनि , अत्यन्तै सरल र बुझ्न सजिलो शब्द भन्दा फरक नपर्ला । हामीहरु बाल्यकालमा जब हजुरबुबा , बुबा लगायत परिबारका सदस्यहरु संग कुरा कानी गर्छौ । यी शब्दहरु प्रयोग गरेर बाबु यस्तो चाही बन्नु हुदैन , उस्तो चाही बन्नु हुदैन भनेर सल्लाह पाईरहेका हुन्छौ । बाल्यकालको मन भनेको एकदम सफा , लप्पन छप्पन नजानेको हुन्छ पनि । अनि परिबारका सदस्य लगायत आफु भन्दा ठुला मान्छेहरुले भनेको कुराहरु मानिन्छ पनि ।
अनि टिबीमा , रेडियोमा , कम्पुयुटरका भिडियोहरुमा पनि यस्तो गर्नु हुदैन , उस्तो गर्नु हुदैन भन्ने मर्म बोकेका कथाहरु प्रसारण भईरहेको हुन्छन । बाल्यकालका रमणिय समय बिताई रहेको त्यो लप्पन छप्पन नजान्ने बालक पनि त्यही कंथाहरुबाट , आफ्ना परिबारले दिएको सल्लाहहरुबाट धेरै कुरा सिक्दै आईरह्को हुन्छ । एक पटक सोचेर हेरौ । आफ्नो छोरालाई , आफ्नो छोरीलाई , आफ्नो दाईलाई , आफ्नो भाईलाई , आफ्नो छिमेकीलाई राम्रा सल्लाह दिने ती ब्यक्तीहरुले जुन कुरा सिकाईराखेका छन , कि ती सबै आफुले पनि पालन गरेका छन त । तपाईहरुलाई कस्तो लाग्छ ?? मलाई लाग्छ पटक्कै छैन ।
आफुले चाही कुनै पनि सरकारी कार्यलय गयो , काम अलि कति छिटो गराउनको लागी धुष दिने अथबा लिने । चुनाब आयो बल लगायर हुन्छ की , पैसा खुलाएर हुन्छ की , कसैको फोर्स लगाएर हुन्छ की , कुटेर हुन्छ की पिटेर हुन्छ की , त्यो चुनाब जित्नै पर्ने । बिदेश जानु पर्यो , आफ्नो पहुचले पुगेन भने नक्कली कागजपत्र बनाउन लगाउने अथबा बनाउने । अनि सरकारी अफिसमा जानु पर्छ , सोझा - साझालाई त्यतिकै झुल्लयाई दिने ... आदी इत्यादी ।
अरुलाई भन्नु पर्दा चाही हाम्रो लाई भन्दा राम्रो लाई भनेर भन्ने । आफुलाई पर्दा आफुनै हुनु पर्छ , आफ्नो मान्छे नै हुनु पर्छ भनेर भन्ने ।
फेरि एक पटक लेख्छु , आफुले आफ्नो बच्चालाई दिनहु भन्दै गरेको कुरा र बिताउदै गरेको दैनिकी जिबनमा आकास र पातालको फरक हुन्छ । आफ्नो बच्चाले त्यो सबै कुरा बाहिरबाट देखेको पनि हुन्छ । आफ्नो अभिभावकहरुको ब्याबहार र दैनिक किर्याकलापबाट धेरै कुरा थाहा पाईसकेको हुन्छ । तिनै बालकहरु पछि गएर देशका बिभिन्न अङ्गहरुमा ( कार्यालयहरुमा ) काम गर्ने हुन्छन , चाहे त्यो प्राईभेट कार्यलय होस , चाहे त्यो सरकारी कार्यलय किन नहोस । तिनाहरुले बाल्यकालमा जे देखेका थिए , पछि गएर त्यही गर्छन । मान्छेले पढेको भन्दा , देखेको कुरा बढी सम्झेको हुन्छ रे भनेर अनेकों जस्तो , तिनीहरुले पनि बाल्यकालमा देखेको कृर्याकलाप नै गर्ने भए ।
तर सबै एकै प्रकारका हुन्छन भनेर त , म पनि भन्दिन । हाम्रो नेपाली समाजमा जन्मेका हुर्केका सबै एउटै जस्तै जस्तै भन्नु पर्यो । कुनै पनि मान्छेले बाल्यकालमा आफ्ना अभिभाबकबाट , छर छिमेकबाट प्रतक्क्षरुपमा नराम्रा कुरा नसिके पनि , अप्रतक्क्षरुपमा देखेर सिकिसकेको हुन्छ ।
तपाईहरुलाई थाहा छदै छ , नेपालका अधिकन्स नागरिकहरुले नियम पालन गर्दैनन , गरेको जस्तो नाटक , थाहा नभएको अभिनय गर्न चाही सारै सिपालु छन ।
अहिले जती पनि नेपालका मन्त्रिहरु छन , ब्यापारीहरु ( नेपालमा बस्ने , बिदेशमा बस्ने ) छन सबै ( केही बाहेक ) ठगी , चोरी , अपराध , भ्रष्टाचार , रास्टघात गरेकाहरु मात्र छन भन्दा फरक नपर्ला पनि ।
यो कुरा लाई कहिले सम्म सुचारुपता दिने त। मलाई लाग्छ , हामीहरुले नै आज देखी नराम्रो कुरालाई प्रार्थमिकता दिनु हुदैन । जस्तै कुनै पनि सरकारी काम काज गर्नु पर्यो भने , सिधै सरकारी कार्यलय जाने , नितान्त नियम बमोजिम काम गर्ने र गराउने । यदी बिचमा कसैले केही खाने प्रयास गर्छ भने । तुरुन्त सम्बन्धित ठाउमा रिपोर्ट गर्ने ।
यो त एउटा उदाहरण मात्र हो । हामी सबै नेपालीहरु परिवर्तन हुन सकेमा , अबस्यपनि ति पुराना सरकारी कर्मचारीहरु पनि , राजनित्ज्ञहरु पनि .. आदी परिवर्तन हुने छन ।
अनि हाम्रो देश पनि नियम भएको देश हुदै जाने छ । पहिला आफु बाट सुरु गरौ ।
No comments:
Post a Comment