Saturday 23 January 2016

「来日一日目内に日本の良さを知るのだ」 < カリダス ①話 >

「来日一日目内に日本の良さを知るのだ」 < カリダス ①話 >


2004年9月4日、朝9時ぐらいでしょうか。ネパールから来た19才の少年の姿が東京の成田空港にあった。迎いにくる人待っていた。初めての海外だったからでしょうか、落ち着かいない様子だった、きょろきょろと辺りを見回していた。


9時半ぐらいには叔父さんを発見して、ほっとした様子を見せるのだ。その彼の名はカリダスなのだ。それからは叔父さんと一緒に東京都内へ向かうのだ。バスからこれまでとは違う景色を見ながら、叔父さんにこう言うのだ「Ramro Cha / 綺麗ですね。」



日本に来て数時間内に日本の一つの良さである「綺麗さ」を口にするのだ。彼はネパールから日本へ来た目的は「語学留学」であった。ネパールに居た時は旅行会社に勤めており、日本人の方と接する機会も多くあり、将来は日本へ留学したいという夢を描いていたようだ。今日は彼のその夢を叶った日でもあった。



バスの中には叔父さんから沢山の質問があるのだ、叔父さんも長くネパール帰ったおらず、いつも間にか時間を経ってしまっていたようだ。ネパールにいる親戚の近況を聞いていた。



色々話をしている間にカリダスが叔父さんの自宅近くのバス停に到着するだ。そこから叔父さんと二人で自宅へ向かう。5分ぐらい歩いたあと、叔父さんへ「日本はマナーの良い国ですね」。叔父さんがなぜそう思ったと聞かれ、バスから降りる時もしっかり並んでいる、ネパールとは全く違うと答えるのだ。その答えを聞き叔父が「なるほどね、その国にはその国ならではの良さのあるのだ。」



話しているうちにいつの間にか、自宅に到着するのだ。自宅では叔母さんが待っていた。

仕事だったが、カリダスが来ると機器、休暇をとっていたようだ。久々に叔母さんと会うことができ、カリダスが喜ぶのだ。次から次へとネパールにいる親戚、ネパール、故郷ポカラ、の話が出て会話が弾むのだ、


また叔父さんが日本では時間のすべてだ、時間管理はなによりも大事である。これから区役所行こうといわれ、港区芝公園にある区役所に連れていかれるのだ。区役所で外国人登録申請、国民健康封建などの登録を行い、カリダスがこれから通う日本語学校へいくのだ、そこで、学生証を発行してもらい、明日から使い定期券を購入する、最後に銀行へ行き、銀行口座を発行してもらうのだ。



一日でこれだけの手続き(日本で生活する上での最も重要な手続きなど)をを完了させたことにカリダスがびっくりするのだ。



ネパールの場合はこれだけの手続きを行うことになると、少なくても一週間ぐらいはかかってしまうのだ。来日した一日目に日本の良さを知るので、日本は時間を他なによりも大切なする国である、且つ汚職がほとんどない国である。



~続く~



アドバイス、コメントなどがあれば、bissub1984@gmail.comへメッセージ下さい。

Saturday 16 January 2016

कथा अनि व्यथा भाग १८ " १२ महिना भनेको त्यो बर्ष बिताएका समय , गरेका कामहरुको पुनराबलोकन गर्ने महिना "

हेर्दा हेर्दै २००७ साल पनि सकिने बेला आऊछ । खै किन रहेछ , नेपालमा छँदा त यति छिटो समय बित्दैन थियो , जापान आएपछि त समय बितेको पत्तै पाऊदैन कालीदासले । हेर्दा हेर्दै १२ महिना आई हाल्छ । 



जापानमा फेरी १२ महिना लागेपछि बजारनै रङ्गी-बिरङ्गी हुन्छ , बजारहरु ईलुमेसन र लाईटिनिङ्गमा सजिन्छन । किष्समस ईभका दिनको प्रखाईमा सबैजना रमाईरहेका हुन्छन । 




त्यसैगरि १२ महिना भएकाले जापानमा बोनेङ्खाई पार्टी मनाऊने  प्रर्चलनपनि हुदो रहेछ । बोनेङ्खाई पार्टी भनेको "यस बर्ष सहयोग गरेका साथी ,भाई ,ईष्ट ,मित्रहरु संग समय बिताई यस बर्षमा धटेका राम्रा - नराम्रा दुबै प्रकारका धटनाहरुका कुरा गरि , यस बर्षको दुख बिर्सने " पार्टीको कुरा हो । कालीदासले पनि यस बर्ष धेरै सहयोग पाएको दाईगाकु ( विश्वविद्यालय )का सेन्सेई ( शिक्षक )हरुसंग , दाईगाकुका सरकलका साथीहरु , जेमी ( सेमिनार )का साथीहरुसंग , आरुबाईतो ( पार्ट टाईम जब)का सेन्पाई ( सिनियर) , कोहीई ( जुनियर ) , जोसी ( साउजी ) हरुसंग बोनेङ्खाई पार्टीमा मनाऊछ । बोनेङ्खाई पार्टीमा पछिल्लो महिनाको कमाई सबै सक्किन्छ । तर फेरी पैसा मात्र हेरेर पनि भएन , यस देशका मान्छेहरु संग नजिकहुनको लागी अलिकति जापानी पनि हुनुपर्यो हैन र , केही पाउनको लागी केही त गुमाउनु पर्यो हैन र ? 




"when in rome , do as the Roman do भन्या जस्तो जापानमा आएपछि अलिअलि त जापानी हुनुपर्यो नि " भन्छ ।




बोनेङ्खाई पार्टी बाट पनि कालीदासले धेरै कुराहरु सिक्ने अवसर पाऊछ । ति जापानी साथीहरुसंग, दाईगाकुका सेन्सेईहरुसंग  , आरुबाईतोका साथीहरुसंग नजिकहुने मौका पाऊछ । जापानीहरु फेरी मन खोल्न सम्मलाई धेरै समय लाग्छ , एकपटक मन खोलेपछि राम्रो साथी बन्छन ,यस पालीको बोनेङ्खाईले कालीदासलाई आफ्ना जापानी साथीहरुसंग नजिक पुर्याउन सहयोग पुर्याउछ । 




त्यसै गरि क्रिसमस ईभ र क्रिसमसको दिन पनि नजिकिदै आउछ । जापानीहरु बौद्धधर्म मान्ने भएतापनि क्रिसमस पनि मनाऊदा रहेछन भन्ने कुरा थाहा पाई कालीदासलाई अचम्म लाग्छ । आखिर जापानीहरु बौद्धधर्माबलम्बीहुन की ? , ईसाही धर्माबली हुन  ? मेसो नै पाऊदैन । एकदिन एऊटा जापानी साथीलाई " तपाईहरु  बौद्धधर्माबलम्बी हो  की ? , ईसाही बलम्बीहुन हो ? भनेर प्रश्न गर्दछ । त्यो जापानी साथीले आफुले आफुलाई मुसुक्यो ( कुनै पनि धर्म नमान्ने ) हो भनेर जबाफ दिन्छ । त्यसपछि कालीदास झन दङ्ग पर्छ  "जापानीहरु बिबाह चर्चमा गर्दछन , धरपरिबारको कुनै सदस्य बितेको खण्डमा बौद् धर्म अनुसार कूर्या बस्दछन , भ्यालेनटाईन पनि मनाएकै छ , हलोईन पनि मनाएकै छ , क्रिसमस पनि मनाएकै छ " । के हो के हो भने जस्तो लाग्छ कालीदासलाई । 




नराम्रो नजरले हेर्दा " कुनै पनि धर्म नमान्ने , आस्ताको सोत्र केही पनि नरहेछ बिचराहरु " , राम्रो नजरले हेर्दा " आफ्नो आफ्नो जिबन आफ्नै तरिका जिउनेहरु धेरै आधुनिक रहेछन  " जस्तो लाग्छ । जापान आएको करिब ३ बर्ष भयो अझै अझै जापान बुझ्न सकेको छैन जस्तो लाग्छ । अनि आउने बर्षमा अझ जापान र जापानीहरु संग नजिक भई ,अझै नजिकबाट चिन्ने प्रयास गर्ने उधेश्य बनाउछ । 




बिदेशमा चाही क्रिसमसमा धर परिबारका सदस्यहरु सबै एकैठाऊमा जम्मा भई , मिठो खाने , परिबारका सदस्यहरसंग समय बिताउने , अनि नयाँ बर्षमा आफ्नो जिबन साथीसंग समय बिताउने गर्दछन क्यारे ? यता जापानमा चाही क्रिसमसमा कोईबितो ( जिबन साथी) संग समय बिताउने र नयाँ बर्षमा आ-आफ्नो धर परिबारका सदस्यहरसंग  समय बिताउने गर्दा रहेछन , जापान आएको ३ बर्ष पछि बल्ल थाहा पाऊछ कालीदासले । 




साथीहरुसंग धुमधाम गर्दागर्दै समय बितिहाल्छ , अनि नयाँ बर्षको छुट्टीपनि शुरु भईहाल्छ  । 




छुट्टीको समयमा कालीदासले ,यो बर्ष धटेका धटनाहरु कस्ता थिए भनि फेरी एकपटक पुनराबलोकन गर्दछ । 

ति मध्य केही यसप्रकार छ । 
१: टोकियो मारासोन शुरु भएको बर्ष ।
२:रोप्पङ्गीको टोकियो मिड टाऊन शुरु भएको बर्ष ।
३:जापानको निगातामा ठुलो भुकम्पले गर्दा , धेरै मनिसहरुको जनधनको छ्यती भएको बर्ष ।
४:साबुपुराईम लोनका कारण अमेरिका लगाएत अन्य देशहरुको अर्ततन्त्र डामाडोल । 
५:नेपालको सिलसिलामा लामो समय देखी जनयुध्द गर्दै आएका माओवादीहरु अन्तरिम सरकारमा प्रबेश गरि राजनिति गर्ने पार्टीमा परिणत। 
६:राजतन्त्रको अन्त । 



केही राम्रा घटनाहरुपनि छन , केही नराम्रा घटनाहरु छन । समग्रमा भन्नुपर्दा यो बर्ष कालीदासका लागीपनि राम्रो भएको , साथसाथै जन्मभुमी नेपालका लागी पनि राम्रो भएको र कर्मभूमि जापानका लागी अलिकति माईनस पोईन्टका घटनाहरु बढ़ी घटेकाले नराम्रा रहेको महसुस गर्दछ । 

कथा अनि व्यथा भाग १७ "तिन बर्ष स्व-शिक्षा गर्नु (सिक्ने , पढने कुरा) भन्दा तिन बर्ष लगाएर राम्रो गुरु खोज्दा राम्रो हुन्छ"

करिब २००७ को ८ , ९ महिनातिरको कुरा हो । कालीदास नेपाली कार्यक्रममा सहभागी हुने कर्ममा एकदिन ओमोरी (टोकियोको शहरको नाम)मा जान्छ । पहिला नेपालमा संगै जापानी भाषा पढेको साथीले " ए कालीदास , नेपालबाट राम कुष्ण ढकाल आउदै छ रे , ओमोरीमा हो रे , जाने हैन ? भनेर बोलाउछ । कालीदासलाई पनि नेपालको चर्चित कलाकार आउने , भेटन पाईने सुबर्ण अवसर भएकोले "हुन्छ" भन्ने जबाफ दिन्छ । कार्यक्रम शनिबारको बेलुकाको रहेछ , दिउसोको आरुबाइतो ( पार्ट टाइम जब ) सकाएर कालीदास उक्त कार्यक्रम तिर लाग्दछ । 

मनमा धेरै कुराहरु खेलाऊदै खुलदुली अनि कौतुहलताका साथ आफ्ना पाइलाहरु अगाडी बढाउछ। मनमनै आफ्नो देशको , आफ्नो जन्मभुमीको गहना अर्थात कलाकारलाई भेंटने अवसर नेपालमा भएको भए त काहा पाइन्थ्यो होला , जापानमा भएका कारणले पाईयो भनि गुनगुनाईरहन्छ  । 

केही समयपछि कार्यकर्म स्थलमा पुग्दछ । कालीदासले ऊक्त कार्यक्रममा आफ्ना पुराना साथीहरुलाई पनि देख्दा अझ दन्ग पर्छ  । कार्यक्रम स्थल (रेस्टुरेन्ट)मा पुग्न नपाऊदै पुराना साथीहरु संग कुराकानी सुरु हुन्छ , धेरै पछि भेटेको साथी भएर होला , कुरामा कुराहरु थपिदै जान्छन । कालीदासले पनि "नेपालमा बिताएका क्षणहरु , जापानमा आएर जापानी भाषा स्कुलमा गरेको मेहेनत र दाईगाकुका तिता-मिठा कुराहरु "
सेयर गर्छ र  राम कुष्ण ढाकालका राम्रा गितहरु सुनेर मनोरन्जन लिईरहेका हुन्छ । 

धेरै पछि भेटेको साथीहरुसंग कुरामात्र नभएर , राम कुष्ण ढाकालका गितहरु प्रत्कक्ष सुन्न पाएकोमा आफुलाई शौभाग्यसाली सम्झी दन्ग परिरहेको हुन्छ  । केही समयपछि राम कुष्ण ढाकाल गितहरु गराउने पालो सकाएर "नमस्कार" भन्दै आउछन । कालिदास पनि " नमस्कार " भनि राम कुष्ण ढाकाल संग हात मिलाऊछ । नेपालको प्रतिष्ट कलाकार संग हात मिलाउन पाएकोले होला , मनबाटै सार्है खुशी हुन्छ । 

त्यसपछि नेपाली दोहोरी गितहरुपनि बज्दछन । अलिअलि पिएको बेलामा , नेपाली दोहोरी गित घन्केपछि के चाइयो र भन्या जस्तो । कालीदासपनि झमझम नाच्छ । 

२-३ बर्ष पहिले छोडेर आएको नेपाल , जापान टेकियोमानै पाएको महसुस गर्दछ , मजाले नाच्छ । मान्छे न हो धेरै नाचेपछि थकाईलागेर होला नजिकैको टेबलमा आराम गर्न जान्छ  । 

त्यो बेला कालीदासले एउटा मान्छेलाई देख्छ , जसलाई त्यहा भेटिन्छ भनेर कालीदासले कल्पना समेत गरेको थिएन । 

जापानको टेलिभिजनमा नेपाललाई चिनाऊदै हिडने , जापानमा हुने नेपाल फ़ेस्टीवलमा शिखाई ( उदघोषक ) गर्ने , नेपाल राजदुताबासको अनुवाद सम्बन्धी काम र राजदुतको भाषा अनुबाद गर्ने युबा दाजुलाई भेंटछ । 

कालीदासले धेरै पहिला देखी भेटन पाए हुन्थ्यो भन्ने दाजुलाई आफ्नै आखा आगाडी देख्न पाउदा , कालीदास एकछिन टवाल्ल पर्छ । अनि आफुले जानेको जापानी भाषा प्रयोग गरि आफ्नो परिचय दिन्छ र म पनि तपाई जस्तै टार्सलेटर ( दोभासे ) बन्न चाहन्छु भनेर भन्छ । 

ति व्यक्तिले पनि प्रयास गरेर अगाडी बढेको खण्डमा अबश्य सफल भईन्छ , मेरो तिमिलाई शुभकामना छ भनि सुझाब दिन्छन र समय कम भएकाले होला तुरुन्त फर्कीहाल्छन  । 

सायद जापानमा बसोबास गर्ने नेपालीमा उनिलाई नचिन्ने मान्छे धेरै कम नै होलान । अहिले (२०१५)मा त झन भन्नै परेन । 

कालीदासले उनिलाई भेटेने अवसर पाएर आफ्नो टार्सलेटर बन्ने, सिखाईस्या ( कार्यक्रम उदघोषक ) बन्ने चाहानाको घरले बलियों प्रेरणा युक्त जग पाएको महसुस गर्दछ । 

भन्छन रमाईलो क्षण , छोटों हुन्छ । कालीदासलाई कति चाडो घर जाने बेला आएको पत्तै पाउदैन । लास्ट टेर्न छुटलाकी भनेर हतार-हतार एकी ( स्टेसन ) तिर लाग्छ । 

फ्रकने रेलमा आज घटेको घटना-कर्म एकपटक फेरी सम्झन्छ , सोच्दै नसेचेको दाजु संग भेटन पाएकोमा खुशी मान्दै , आफुलाई भाग्यमानी सम्झी घरतिर लाग्दछ र ठान्छ " प्रेरणा मिल्ने मान्छे हामी सबै जनालाई चाहिन्छ र मैले आफुलाई प्रेरणा मिल्ने गुरु आज भेटे " । 

कुनै पनि क्षेत्रमा सफल हुनको लागी राम्रो गुरुको आबश्यकता पर्दछ । जापानी भाषामा पनि "साननेन मानाबान योरी , साननेन सी ओ एराबे /  3年学ばんより3年師を選べ " भन्ने शब्द छ । यसको अर्थ यसप्रकार छ "तिन बर्ष  स्व-शिक्षा गर्नु (सिक्ने , पढने कुरा)  भन्दा तिन बर्ष लगाएर राम्रो गुरु खोज्दा राम्रो हुन्छ "। कालीदाशले पनि आज राम्रो गुरु भन्दा पनि फरक नपर्ने प्रेरणा को सोत्र दाजु संग भेटन पाएकोले अत्यन्तै हर्सको महसुस गर्दछ  । 

क्रमस